نام اين سوره اين سوره داراى نام‏هاى متعدّدى است كه به ده نام آن اشاره مى‏رود:
1 - «برائه»، دليل نامگذارى اين سوره به اين نام آن است كه اين سوره با همين واژه آغاز مى‏گردد؛ و نيز هدف از فرود آن اعلان بيزارى از كفرگرايان است.
2 - «توبه»، و بدان دليل به اين نام خوانده شده است كه واژه «توبه» در آيات آن بسيار به كار رفته است، كه براى نمونه مى‏توان به آيات 15 و 75 و 118 نگريست.
3 - «فاضحه»، واژه «رسواگر» نام ديگر اين سوره است.
«سعيد بن جبير» در اين مورد آورده است كه: من در حضور «ابن عباس» اين سوره مباركه را به نام سوره «توبه» خواندم كه او گفت: نام ديگر اين سوره «فاضحه» است، چرا كه آيات اين سوره به گونه‏اى يكى پس از ديگرى در مورد منافقان فرود مى‏آمد كه ما فكر مى‏كرديم نام و نشان يكى از آنان را نيز نگفته نگذارد و همه را رسوا سازد.
و نيز بدان دليل به اين نام نامگذارى شده است كه بافرود آن، بى‏چهرگان و نفاق پيشگان در جامعه رسوا شدند.
4 - «مبعثره»، نام ديگر اين سوره مباركه «كاونده» است.
در اين مورد «ابن عباس» آورده است كه بدان دليل اين سوره مباركه به اين نام ناميده شده است كه از درون آلوده و اسرار شرر بار منافقان و خودكامكان و تاريك انديشان كاوش مى‏كند و خبر مى‏دهد.
5 - «مقشقشه»، نام ديگر اين سوره «رهاننده» از آفت نفاق و شرك است. «ابن عباس» مى‏گويد: اين سوره بدان دليل به اين نام نامگذارى گرديده است كه هر كس بدان ايمان داشته باشد از آفت شرك و نفاق رها مى‏گردد؛ چرا كه در اين سوره همگان به اخلاص فراخوانده شده‏اند.
6 - «بحوث»، نام ديگر اين سوره «كاونده و پژوهنده» است.
«ابو ايوب انصارا» آورده است كه اين سوره مباركه بدان دليل به اين نام خوانده شده كه از درون آلوده و اسرار خائنانه منافقان كاوش مى‏كند.
7 - «مدمدمه»، واژه «دمدم» به مفهوم هلاكت و نابودى است، و «مدمدمه» نيز به همين مفهوم مى‏باشد كه نام ديگر اين سوره است.
8 - «حافره»، نام ديگر اين سوره آشكار كننده است؛ چرا كه در آيات آن از نيت‏ها و هدف‏هاى زشت و ظالمانه منافقان كه در دل نهان مى‏داشتند پرده برداشته‏شده است.
9 - «مثيره»، نام ديگر اين سوره «افشاننده» و «انگيزاننده» است؛ چرا كه رسوايى‏هاى منافقان را برملا مى‏سازد.
10 - «سوره عذاب»، و پاره‏اى ديگر اين سوره را «سوره عذاب» ناميده‏اند؛ چرا كه اين سوره و آيات آن درمورد عذاب و كيفر كفرگرايان فرود آمده است.
5 - پاداش تلاوت اين سوره 1 - از پيامبر گرامى آورده‏اند كه فرمود:
من قراء سورةالانفال و برأئَة فانا شفيع له...(143)
هركس سوره «انفال» و برائة» را تلاوت كند، من در روز رستاخيز شفاعتگر او خواهم بود...
2 - و از حضرت صادق عليه السلام آورده‏اند كه اين سوره مباركه و سوره انفال يك سوره مى‏باشند و پاداش تلاوت آن‏ها همانند است. الانفال و البرائة واحدة...(144)
3 - ونيز از پيامبر گرامى آورده‏اند كه فرمود: همه قرآن شريف آيه آيه و به صورت واژه واژه فرود آمد، امّا دو سوره «برائه» و «اخلاص» به يكباره و به همراه هفتاد صف از فرشتگان بر من نازل گرديد و هر كدام از اهميت اين سوره و محتواى آن را كه بيانگر توحيد و يكتا گرايى و يكتا پرستى است سفارش مى‏كردند.

6 - چرا در آغاز اين سوره «بسم الله» نيست؟ در اين مورد ديدگاه‏ها متفاوت است:
1 - به باور برخى بدان دليل اين سوره مباركه بدون «بسم الله» آغاز مى‏گردد كه در حقيقت ادامه سوره انفال است و هر دو يك سوره را تشكيل مى‏دهند؛ چرا كه در آن سوره سخن از عهدها و پيمان‏ها و در اين سوره سخن از اعلان پايان يافتن زمان آنهاست.
2 - از امير مؤمنان آورده‏اند كه فرمود: بدان دليل در آغاز اين سوره «بسم اللَّه» فرودنيامده است، كه عنوان آن نشانگر مهر و بخشايش خداست و هدف از فرود اين سوره، برداشتن امان و اعلان بيزارى از كفرگرايان و مشركان تجاوزكار است.
3 - «ابن عباس» در اين مورد آورده است كه: به «عثمان» گفتم: چرا سوره برائت و انفال را كه از سوره‏هاى «مئين(145)» و «مثانى(146)» مى‏باشند در رديف «سبع طوال(147)» آورده و در آغازش «بسم الله» را نياورده‏ايد؟
او پاسخ داد: شيوه پيامبر اين گونه بود كه وقتى آيات قرآن بر او فرود مى‏آمد، به يكى از نويسندگان وحى دستور مى‏داد كه آنها را در كدامين سوره و در پى كدامين آيه بنگارد. سوره انفال از نخستين سوره‏هايى است كه در «مدينه» فرود آمد و سوره «برائه» از آخرين سوره‏هاى نازل شده در اين شهر مقدس است، و از آنجايى كه محتواى اين دو سوره بسيار به يكديگر شباهت دارند، ما چنين پنداشتيم كه سوره «برائه» به نوعى ادامه سوره انفال است، و خود پيامبر نيز در اين مورد چيزى نگفت؛ از اين رو ما اين سوره را در رديف هفت سوره طولانى قرار داده و ميان آن دو «بسم اللّه» ننوشتيم.
7 - دورنمايى از سوره توبه با عنايت به اين نكته ظريف كه اين سوره از آخرين سوره‏هايى است كه بر پيامبر گرامى فرود آمد، و بدان دليل كه هنگام فرود آن، روزگار قدرت و نيرو يافتن جامعه اسلامى و درهم نورديده شدن آخرين نقشه‏ها و شگردهاى تجاوزكارانه شرك گرايان و پايان ماجرا جويى‏هاى آشكار و ميدان دارى شرربار آنان بود، به همين جهت محتواى اين سوره و معارف و مفاهيم و مقررات آن از اهميّت ويژه‏اى برخوردار است.
در اين سوره پيرامون حال و روز بقاياى شرك و جاهليت و لزوم بيگانگى با آنان،
علايم و خصلت‏هاى نكوهيده نفاق گرايان و فرجام سياه آنان،
شگردهاى و نقشه‏ها و بازى‏هاى شوم آنان،
اعلان بيزارى خدا و پيامبر از حق ستيزان و حق ناپذيران،
اعلان قطع رابطه با آنان و به دور افكندن عهدها و پيمان‏هاى جامعه اسلامى با آنان به كيفر پيمان شكنى پياپى‏شان سخن رفته است.
ونيز موضوعات سرنوشت سازى چون اصل دفاع و جهاد در راه خدا و آمادگى رزمى هماره براى جلوگيرى از تجاوز شرك و بيداد،
دعوت مردمِ با ايمان به اتحاد و يكپارچگى و پرهيز از تفرقه و پراكندگى،
هشدار به عناصر و جريان‏هاى راحت طلب و بهانه جو و گريزان از دفاع و جهاد،
ستايش از مهاجران و مؤمنان راستين و جهادگران پر اخلاص و پرشهامت،
فراخوان همگانى به سوى توحيد گرايى و يكتا پرستى و هشدار از انحراف يهود و نصارا،
هشدار به دانشوران و دانشمندان در وانهادن وظيفه روشنگرى و رسالت دعوت به حق و باز داشتن جامعه از لغزش و انحراف،
بحث زكات و پرداخت حقوق مالى و هشدار از انحصار ثروت و امكانات جامعه،
دعوت به فراگرفتن دانش و كسب بينش و لزوم آموزش و پرورش همگانى و گسترش فرهنگ و شناخت در جامعه،
داستان هجرت تاريخى وتاريخ‏ساز پيامبر و ره آورد آن،
ماه‏هاى حرام و حرمت جنگ و پيكار در آنها،
دريافت «جزيه» يا نوعى ماليات از اقليت‏هاى سالم و خواهان همزيستى مسالمت آميز و تضمين امنيّت آنان،
عمران و آبادانى مساجد و مفهوم حقيقى آن،
هدفدارى و هدف خواهى،
دو غزوه درس آموز، «حنين» و «تبوك» و دستاوردهاى آنها،

اینجا کلیک کنید

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: